Phong cách art nouveau

CẬP NHẬT NGÀY 14/06/2023

Phong cách art nouveau được biết đến nhiều nhất vào những năm 1890 và nó được xem là đỉnh cao nghệ thuật thiết kế trên toàn thế giới. Vậy phong cách art nouveau là gì? Art nouveau trong thiết kế nội thất có ảnh hưởng như thế nào? Hãy cùng tham khảo bài viết dưới đây nhé.

1. Phong cách art nouveau là gì? Lịch sử hình thành ra sao?

1.1 Phong cách art nouveau là gì?

Phong cách art nouveau có nhiều tên gọi khác nhau qua từng quốc gia châu Âu, người Pháp thì gọi là “Nghệ thuật mới”, người Đức lại gọi là “Nghệ thuật trẻ” và Việt Nam thì gọi là “Tân Nghệ thuật”… Nhưng dù là tên gọi nào thì không thể phủ nhận được phong cách này rất thời thượng, rất ấn tượng.

Phong cách này phụ thuộc vào những tư tưởng đổi mới nghệ thuật vào thời đó cũng như là ảnh hưởng bởi nghệ thuật Celtic, Nhật Bản. Phong cách art nouveau hướng đến vẻ đẹp đối xứng, những hoạ tiết cách điệu hoá từ chất liệu thiên nhiên như: hoa, lá, cây cỏ, mặt trời, mặt trăng, các chất liệu huyền thoại như thần tiên, nữ thần,…

1.2 Lịch sử hình thành của phong cách art nouveau

Phong cách art nouveau là trường phái nghệ thuật quốc tế hưng thịnh vào thế kỷ XIX và đầu thế kỷ XX. Thời điểm phát triển rực rỡ nhất của phong cách này là từ 1890 đến 1910. Nó định hình cho phong cách thiết kế trên thế giới vào những năm đầu thế kỷ XX.

Điểm khác biệt của phong cách art nouveau là tính hiện đại. Sự ra đời của phong cách này do hai ảnh hưởng chính:

• Art Nouveau bị ảnh hưởng bởi sự ra đời của Arts and Crafts, một phong trào nghệ thuật và thủ công Anh xuất hiện vào những năm 1880. Arts and Crafts đồng điệu mục tiêu với Art Nouveau, chúng đều đi ngược lại sự lộn xộn trong thiết kế như nghệ thuật trang trí thời Victoria nổi tiếng ở phương Tây.
• Art Nouveau bị ảnh hưởng bởi làn sóng đương thời Nhật Bản. Trong những năm 80 và 90 của thế kỷ XIX, tranh in mộc bản của nghệ thuật Nhật Bản. Nội dung của họ chủ yếu tập trung hình dạng thiên nhiên như dạng hoa, củ và những đường cong uốn lượn.

Từ những năm 1890 đến giữa những năm 1910, thiết kế phong cách art nouveau đã xuất hiện ở London và Paris bà nhằm mục đích kết hợp nghệ thuật và thiết kế vào cuộc sống hàng ngày. Phong cách art nouveau được coi là tiên phong trong phong cách và trở thành một cách mạng nghệ thuật vào thời điểm đó.

Những người sinh trưởng ở thời đại Victoria cho rằng phong cách này quá ngông cuồng và quá lố bịch. Nhưng họ đã bị thuyết phục vào bản chất tỉ mỉ, kỹ lưỡng của phong cách art nouveau này.

2. Đặc trưng của phong cách art nouveau

Phong cách art nouveau được xem là thể loại phong cách tổng hợp khi mà sức ảnh hưởng và lan toả của nó trở nên lớn hơn bao giờ hết. Nó được ứng dụng trên nhiều ngành nghề khác nhau. Nó được biết thông qua tính hoa mỹ của nó, các đường lượn sóng cùng các chi tiết bất đối xứng, hoạ tiết từ tự nhiên. Những yếu tố ảnh hưởng bởi mặt tôn giáo và tín ngưỡng như hình ảnh các vị tiên nữ, thần nữ mà người Châu Âu tin chờ.

Trào lưu này phá vỡ những rào cản cũ, loại bỏ những khuôn khổ thiết kế truyền thống. Thay vào đó, hình khối và đường nét thiết kế của phong cách art nouveau này phá cách, tự do và uyển chuyển hơn. Nếu theo đuổi trường phái tự do thì đừng bỏ lỡ phong cách art nouveau này.

2.1 Hình khối nổi bật

Phong cách art nouveau này đã tạo nên một chuẩn mới về cái đẹp cho riêng mình khi những hình khối đều trở nên táo bạo, phá cách và góc cạnh để phối chung cùng các đường cong của hoạ tiết. Những đường thẳng, đường tuyến tính khoa học và thậm chí là người ta còn bắt gặp cả hình ảnh của những đoàn tàu lửa, ô tô được cách điệu lại. Có thể nói đây là khởi nguồn của phong cách Art deco và phong cách hiện đại sau này.

2.2 Màu sắc của phong cách art nouveau

Phong cách art nouveau đều hướng đến sự sang trọng nên những màu sắc chủ đạo thường là vàng, bạc. Các gam màu cổ điển kết hợp với ánh sáng thể hiện lung linh rực rỡ. Tông màu tươi sáng còn là sự kết hợp giữa tính sang trọng và mềm mại cho không gian.

Các gam màu Pastel như ô liu, nâu, tím, kem và xanh cũng được phong cách nghệ thuật này sử dụng nhiều. Sàn nhà, đồ nội thất hoặc trang trí trên tường được làm từ chất liệu gỗ. Do đó, màu gỗ Vintage vô cùng tự nhiên tạo điểm nhấn cho phong cách art nouveau trong thiết kế nội thất.

2.3 Vật liệu, chất liệu của art nouveau trong thiết kế nội thất

Như đã nói ở trên, phong cách art nouveau này lấy cảm hứng từ các yếu tố tự nhiên nên chất liệu sử dụng là gỗ quý, cẩm thạch. Hàng loạt các đồ nội thất đều được điêu khắc tinh tế được chọn lọc. Hơn nữa, vật liệu sử dụng cho không gian còn lấy từ bạc, thiếc, lông thú, gốm sứ,… Đặc trưng là những món đồ kim loại rèn theo kiểu hiện đại.

Art nouveau trong thiết kế nội thất đều sử dụng những kim loại có thể dát vàng, bạc hoặc thuỷ tinh có tính phản quang. Cùng với đó còn có đồ kim hoàn để dùng làm vật trang trí cũng có thể làm bật lên sự hào nhoáng cần có.

Những món đá cẩm thạch, gỗ quý và lông thú cũng ít khi vắng mặt trong thiết kế phong cách art nouveau. Các mô hình chuồn chuồn, hoa sắt mạnh mẽ, dán tường bọc vải là những điều không thể thiếu. Những đặc trưng này đều được giữ ở các công trình kiến trúc ở Việt Nam.

2.4 Hoa văn, hoạ tiết

Phong cách art nouveau tạo sự khác biệt với hoạ tiết cách điệu hoá từ hình thức tự nhiên. Những kiểu hoa văn dạng hoa và cây, hình ảnh tiên nữ. Ấn tượng nhất của phong cách này là những đường cong mềm mại như: vòng cung, opal, parabol và hình bán nguyệt,…

Điểm chung của các hoa văn hoạ tiết là có thiết kế khá phức tạp. Độ tỉ mỉ của những người nghệ sĩ cổ đại tài hoa. Bởi phong cách nghệ thuật chú trong vẻ đẹp sang trọng, thẩm mỹ cho ngôi nhà. Tính trang trí cao hơn tính ứng dụng phong cách Art Nouveau.

3. Art nouveau trong thiết kế nội thất

Không gian nội thất của phong cách art nouveau không bao giờ bị cứng nhắc và khô khan, nó luôn mềm mại và thiên hướng nhu hoà, êm ái nhờ vào những đường cong uốn lượn. Các cấu trúc khung, trang trí cửa sổ và cửa ra vào, các hoạ tiết bám mình trên bàn ghế, tủ kệ và cả những phào chỉ chạy theo gờ tường cũng luôn ưu tiên hình cong tinh tế.

Sự kết hợp nội thất và thiết kế mang phong cách art nouveau vào ngôi nhà hiện đại của mình. Phong cách này kết hợp với các tính năng hiện đại hơn mang lại cảm giác hiện đại nhưng vẫn giữ được tinh thần của phong cách art nouveau. Những đường cong và mềm mại của nó đảm bảo một vẻ đẹp tinh xảo sẽ làm cho ngôi nhà của bạn trở nên nổi bật hơn.

Một số đồ nội thất được sử dụng trong phong cách art nouveau:

• Bếp lò: Bức tường gam màu sáng kết hợp với những vật dụng vừa trang trí vừa đáp ứng công năng. Lò sưởi là một trong những lựa chọn tuyệt vời để tăng thêm tính nghệ thuật cho không gian.
• Nhiều cửa sổ: Tận dụng ánh sáng tự nhiên với hệ thống bố trí nhiều cửa sổ. Đây chính là ý tưởng phá cách mới giúp phong cách art nouveau đạt đến đỉnh cao khi sử dụng đường cong.
• Tranh treo tường: Ưu tiên những bức tranh nghệ thuật trong phong cách phối màu sắc. Những bức tranh đẹp sẽ là điểm nhấn cho mọi không gian theo phong cách art nouveau.
• Đồng hồ treo tường: Đồng hồ treo tường có niên đại càng cổ sẽ càng làm nên “hương vị” cho phong cách art nouveau. Nhất là những chiếc đồng hồ phát ra âm thanh như những tiếng “âm thanh thế kỷ”.
• Thảm trải sàn: Mẫu thảm trải sàn nhiều hoa văn là đặc điểm của phong cách art nouveau. Một số hoa văn trang trí được thiết kế kiểu đường cong vô cùng quen thuộc. Màu sắc trang trí rực rỡ, cổ kính là nên tôn lên giá trị sang trọng của các món đồ nội thất.

Cảm hứng thiết kế nội thất theo phong cách art nouveau không chỉ dừng lại ở đây. Trào lưu nghệ thuật này được ứng dụng và thịnh hành trong nhiều lĩnh vực thiết kế. Nổi bật của phong cách art nouveau này chính là hội hoạ, thiết kế kiến trúc, thiết kế thời trang.

4. Ứng dụng phong cách art nouveau trên thực tế

Phong cách art nouveau mang sứ mệnh phá bỏ mọi định kiến, tư duy cũ kỹ của phong cách cũ như Victoria. Sau khi phát triển, phong cách được sử dụng rộng rãi nhất trong các thiết kế:

Thứ nhất, ứng dụng phong cách art nouveau trong thiết kế thời trang. Thời trang theo phong cách này mang đến cho phái nữ vẻ đẹp kiêu kỳ, quyến rũ và đầy kỳ bí. Phong cách này tập trung vào hình thức trang trí hơn ứng dụng nên thiên về giá trị thẩm mỹ. Tính phức tạp trong trang trí, thiết kế thể hiện ở đường nét, hoạ tiết vô cùng tinh xảo của nhà thiết kế.

Thứ hai, trong thiết kế kiến trúc. Phong cách art nouveau lấy cảm hứng từ tự nhiên nên hoa văn cách điệu là điểm đặc trưng. Lối kiến trúc táo tạo và công phu này thể hiện ở các mặt trước với sự uốn cong kết hợp sử dụng kính và sắt.

Bên cạnh đó, các lan can có kiểu dáng phức tạp, tường nền, giấy dán tường, hoạ tiết,… Tất cả giúp các kiến trúc sư chạm đến tầm cao mới của sự sáng tạo ngoại và nội thất.

Thứ ba, ứng dụng phong cách art nouveau vào thiết kế nội thất. Thiết kế nội thất thường nhấn mạnh bởi hình khối cong mềm mại lại sang trọng, hào nhoáng.

Điểm đặc trưng về đường nét thiết kế có tính chuyển động khắc hoạ rõ nét trần nhà, sofa, bàn ghế hay các món đồ nội thất. Vật dụng nội thất lộng lẫy hơn bằng các đồ dát vàng hay theo phủ lớp màu ánh kim.

5. Ý tưởng art nouveau trong thiết kế nội thất

NGOÀI LỀ: PHÂN BIỆT ART NOUVEAU VÀ ART DECO

Như phía trên đã nói, phong cách Art Deco kế thừa và phát triển từ phong cách art nouveau. Những năm 1920, giai đoạn Art Deco thịnh hàng nhất. Giữa hai phong cách nghệ thuật gạo cội này có những đặc điểm khác nhau. Nếu không tìm hiểu thì khá là khó để phân biệt. Sau đây là sự khác nhau của hai phong cách Art Nouveau và Art Deco.

Tham khảo thêm PHONG CÁCH ART DECO

	Art Nouveau	Art Deco
Tính chất	Hướng về tính thẩm mỹ, ít tiện dụng và nhiều chi tiết phức tạp trong thiết kế và trang trí.	Đặt nặng về tính hình thức và công năng bởi sự phát triển vượt bậc vật liệu phong cách thiết kế hiện đại. Điều mà Art Nouveau chỉ mới làm được bước đầu.
Hình dáng trang trí	Đường cong, đại diện là các hình thức tự nhiên như tiên nữ, côn trùng, cỏ dại,..	Đường thẳng ngang, đường tuyến tính có bố cục tự do. Đường nét mang những bước tiến bộ nên thanh mảnh, gọn ghẽ, có tính đối xứng. Đại diện là dạng hình học tam giác, đường zigzag,…

Cảm hứng của phong cách art nouveau là một trào lưu ngắn nhưng không chỉ dừng lại ở đây. Nó là một trào lưu được ứng dụng nhiều trong các lĩnh vực thiết kế khác. Nhất là đối với những di tích, công trình lớn để lại ấn tượng đến hiện nay. Vậy nên nếu yêu thích phong cách art nouveau này thì hy vọng bài viết này sẽ giúp ích được cho bạn.

BÀI VIẾT LIÊN QUAN

Chia sẻ bài viết: